Hiện nay, những căn nhà phố san sát thường xuyên phải đối mặt với tình trạng thiếu sáng, bí bách và ngột ngạt. Vì vậy, với sự phát triển của kiến trúc, IMA Việt Nam cho rằng thiết kế nhà phố có giếng trời đang nổi lên như một giải pháp sống lý tưởng, mang lại nguồn sáng tự nhiên dồi dào tạo nên sự thông thoáng, giúp không gian sống trở nên tràn đầy năng lượng.
Tìm hiểu nhà phố có giếng trời
Nhà phố có giếng trời là những ngôi nhà được thiết kế có một khoảng không gian thông tầng, kéo dài từ mái nhà xuống các tầng bên dưới. Khoảng không gian này có thể theo phương thẳng đứng hoặc giật cấp, tạo ra một lỗ hổng hoặc khe hở cho phép ánh sáng tự nhiên và không khí từ bên ngoài đi vào sâu bên trong ngôi nhà phố có giếng trời.
Cấu tạo của giếng trời thường bao gồm 3 phần chính:
Đỉnh giếng: Là phần trên cùng, thường có mái che bằng kính cường lực, polycarbonate hoặc để hở, giúp đón sáng và thông gió.
Thân giếng: Là khoảng không gian kéo dài từ đỉnh giếng xuống các tầng, giúp ánh sáng và không khí lưu thông xuống các khu vực bên dưới.
Đáy giếng: Là phần dưới cùng, thường nằm ở tầng trệt hoặc tầng thấp nhất. Đây là nơi có thể bố trí tiểu cảnh, cây xanh, hòn non bộ, tạo thành một không gian thư giãn, gần gũi với thiên nhiên.
Tóm lại, nhà phố có giếng trời là một giải pháp kiến trúc thông minh, tối ưu cho những ngôi nhà có diện tích hạn chế, mang lại không gian sống thoáng đãng, nhiều ánh sáng và tính thẩm mỹ cao.
Tại sao nên xây nhà phố có giếng trời
Giúp tận dụng và tối ưu ánh sáng tự nhiên
Nhà phố có giếng trời là giải pháp hiệu quả nhất để đưa ánh sáng tự nhiên vào những ngôi nhà phố có chiều sâu lớn, đặc biệt khi các mặt bên đã bị che chắn.
Đối với nhà phố điển hình, ánh sáng chỉ có thể vào từ mặt tiền và đôi khi là mặt sau. Các khu vực trung tâm như cầu thang, hành lang, bếp, nhà vệ sinh hay thậm chí một số phòng ngủ thường xuyên thiếu sáng, phải phụ thuộc vào đèn điện cả ngày. Do vậy, thiết kế nhà phố có giếng trời sẽ tạo ra một “ống dẫn sáng” hiệu quả, đưa ánh nắng mặt trời chiếu rọi trực tiếp xuống các tầng dưới.
Nhờ khả năng chiếu sáng tự nhiên này, bạn sẽ không cần bật đèn vào ban ngày ở nhiều khu vực, ánh sáng tự nhiên cũng là lựa chọn tốt cho thị lực hơn ánh sáng nhân tạo. Việc sống trong một không gian nhà phố có giếng trời đủ sáng tự nhiên cũng giúp cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng và tăng cường sự tập trung, tạo ra một môi trường sống tích cực hơn.
Cải thiện lưu thông không khí và thông gió trong nhà phố
Đối với nhà phố có giếng trời ở những vùng khí hậu nóng ẩm như Việt Nam, những thiết kế giếng trời được thiết kế nhằm tạo hiệu ứng ống khói giúp không chỉ không khí nóng ẩm trong nhà thoát hơn mà còn thu hút không khí mát mẻ tự nhiên vào các hệ thống cửa sổ, khe thoáng ở tầng dưới vào nhà phố có giếng trời.
Nhờ việc thoát khí nóng liên tục, giếng trời giúp hạ nhiệt độ tổng thể của nhà phố có giếng trời, giảm bớt gánh nặng cho hệ thống điều hòa không khí hoặc quạt điện. Thiết kế nhà phố có giếng trời còn giúp lưu thông không khí hiệu quả, làm khô không gian nhanh chóng sau khi nấu ăn hoặc tắm rửa, từ đó ngăn ngừa sự phát triển của nấm mốc và loại bỏ mùi hôi.
Nếu kết hợp cây xanh ở đáy giếng trời, bạn sẽ còn có thêm một “lá phổi mini” giúp thanh lọc không khí, hấp thụ CO2 và nhả ra O2, mang lại không gian sống trong lành hơn cho nhà phố có giếng trời.
Tăng tính thẩm mỹ và tạo điểm nhấn kiến trúc cho công trình
Giếng trời không chỉ là một lỗ thông tầng mà còn là một cơ hội để thể hiện sự sáng tạo trong thiết kế nhà phố có giếng trời. Giếng trời mang lại một khoảng không gian mở, đầy ánh sáng và chiều sâu, phá vỡ sự đơn điệu của các bức tường kín, tạo thành một điểm nhấn kiến trúc ấn tượng.
Với một số công trình nhà phố có giếng trời kiến trúc xanh, bạn có thể tận dụng đáy giếng trời là vị trí lý tưởng để thiết kế tiểu cảnh khô hoặc ướt, với cây xanh, sỏi đá, thác nước nhân tạo hoặc thậm chí là một hồ cá nhỏ. Điều này mang thiên nhiên vào trong nhà, tạo ra một không gian xanh mát, thư giãn và bình yên, giúp gia chủ kết nối với tự nhiên ngay trong không gian sống của mình.
Tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu chi phí vận hành
Đây là lợi ích thiết thực và bền vững nhất mà nhà phố có giếng trời mang lại. Với khả năng đưa ánh sáng tự nhiên vào sâu bên trong, bạn sẽ ít cần sử dụng đèn điện hơn so với những căn nhà phố không có giếng trời, điều này giúp giảm lượng điện năng tiêu thụ cho mục đích chiếu sáng.
Ngoài ra, nhà phố có giếng trời giúp đối lưu và thoát khí nóng hiệu quả, làm giảm nhiệt độ tổng thể trong nhà. Nhà phố có giếng trời sẽ giúp gia chủ giảm sự phụ thuộc vào điều hòa giúp tiết kiệm đáng kể chi phí điện cho làm mát.
Cải thiện phong thủy và sức khỏe tinh thần, thể chất
Trong quan niệm Á Đông, nhà phố có giếng trời còn mang ý nghĩa phong thủy sâu sắc. Nhà phố có giếng trời được coi là “khí khẩu” của ngôi nhà, nơi luân chuyển năng lượng từ trời đất vào nhà. Việc đón được ánh sáng và không khí trong lành giúp mang lại vượng khí, tài lộc và may mắn cho gia chủ.
Những thiết kế nhà phố thông thường có hạn chế là gặp phải tình trạng thiếu sáng và bí bách thường mang nhiều âm khí, dễ gây cảm giác u ám, mệt mỏi. Do vậy, một công trình nhà phố có giếng trời giúp cân bằng âm dương, mang lại sự hài hòa và sức sống cho không gian sống.
Ngoài ra, ánh sáng tự nhiên được thu từ giếng trời cũng giúp cơ thể tổng hợp vitamin D, cải thiện giấc ngủ và nâng cao tinh thần, giảm stress, giúp thư giãn và tái tạo năng lượng.
Những công trình nhà phố nào nên thiết kế giếng trời
Nhà ống, nhà phố có chiều sâu dài và mặt tiền hẹp
Đây là loại hình nhà ở cực kỳ phổ biến tại các đô thị lớn như với mặt tiền hẹp, thường chỉ từ 3m đến 5m, và gần như không có cửa sổ hoặc khe thoáng ở hai bên hông, ánh sáng chỉ có thể đi vào từ phía trước và phía sau căn nhà. Mặt khác, các khu vực nằm ở giữa nhà, đặc biệt là khu vực cầu thang, hành lang, nhà vệ sinh, hay thậm chí phòng bếp, phòng ngủ ở giữa sẽ trở nên tối tăm, ẩm thấp và bí bách dù là ban ngày.
Thiết kế giếng trời trong những công trình này sẽ đóng vai trò như một “giếng dẫn sáng” thẳng đứng, đưa ánh nắng mặt trời từ mái xuống sâu bên trong, giúp toàn bộ không gian được chiếu sáng tự nhiên, giúp đẩy khí nóng lên cao và thoát ra ngoài, đồng thời hút không khí mát từ bên dưới vào, tạo luồng đối lưu không khí tự nhiên xuyên suốt ngôi nhà.
Nhà phố liền kết hoặc bị che khuất bởi các công trình xung quanh
Tương tự như nhà ống, nhà ống có diện tích mặt tiền hẹp, những công trình nhà phố liền kế khác có thể gặp hạn chế bị che khuất tầm nhìn và ánh sáng bởi các công trình lân cận.
Trong trường hợp này, nhà phố có giếng trời có thể là nguồn cung cấp ánh sáng và thông gió tự nhiên hiệu quả nhất cho các không gian bên trong. Mặc dù vẫn cần thiết kế mái che phù hợp, nhưng giếng trời thường giúp giảm thiểu tiếng ồn và bụi bẩn từ môi trường bên ngoài so với việc mở cửa sổ trực tiếp ra mặt đường đông đúc. Không khí được “lọc” một phần và đối lưu từ trên cao xuống.
Giếng trời giúp chiếu sáng và thông gió mà không làm ảnh hưởng đến sự riêng tư của gia đình, điều mà cửa sổ hướng ra các nhà hàng xóm có thể gây ra.
Nhà phố có nhiều tầng
Đặc biệt là những ngôi nhà từ 3 tầng trở lên, càng lên cao càng dễ chịu nhưng lại khó truyền năng lượng xuống dưới. Giếng trời đóng vai trò là một trục trung tâm, đảm bảo ánh sáng và không khí được phân bổ tương đối đồng đều đến tất cả các tầng, thay vì chỉ tập trung ở tầng cao nhất. Điều này tạo ra sự cân bằng về mặt năng lượng và tiện nghi trong toàn bộ ngôi nhà.
Với nhà phố có nhiều tầng, hiệu ứng đối lưu của giếng trời có hiệu quả càng rõ rệt, chúng giúp thanh lọc không khí và điều hòa nhiệt độ cho toàn bộ khối nhà, tránh tình trạng tầng dưới ẩm thấp, tầng trên nóng bức. Ngoài ra, thiết kế giếng trời xuyên tầng tạo cảm giác kết nối giữa các không gian ở các tầng khác nhau, giúp ngôi nhà trở nên thống nhất và có chiều sâu hơn.
Những gia chủ nhà phố yêu thích không gian thiên nhiên
Ngay cả khi ngôi nhà đã đủ sáng và thoáng, giếng trời vẫn là một lựa chọn tuyệt vời để nâng cao chất lượng sống và mang lại giá trị thẩm mỹ cho những gia chủ yêu thích không gian xanh nhưng không đủ diện tích cho sân vườn lớn
Nhà phố có giếng trời không chỉ là lỗ thông tầng mà còn là một “khu vườn nhỏ sinh động” thay đổi theo ánh sáng mặt trời. Khi được thiết kế kết hợp với vật liệu ốp tường đặc biệt, cây xanh, tiểu cảnh nước, nhà phố có giếng sẽ trở thành một tác phẩm nghệ thuật sống động, thu hút mọi ánh nhìn và thể hiện cá tính của gia chủ.
Đáy giếng trời là không gian lý tưởng để bố trí một tiểu cảnh khô hoặc ướt, với cây xanh, sỏi đá, hay thậm chí là thác nước nhỏ. Điều này mang lại không gian xanh mát, tạo cảm giác thư thái, bình yên, giúp gia chủ kết nối với thiên nhiên ngay trong lòng đô thị.
Ngoài ra việc xây nhà phố có giếng trời cũng được xem là nơi thu hút sinh khí, luân chuyển năng lượng tốt vào nhà, giúp cân bằng âm dương, mang lại sự thịnh vượng và sức khỏe cho gia đình.
Lời kết
IMA Việt Nam tin rằng thiết kế nhà phố có giếng trời không chỉ là một giải pháp kiến trúc mà còn là một triết lý sống gần gũi với thiên nhiên. Những công năng mà nhà phố có giếng trời đem lại không chỉ là khai thác tối đa nguồn sáng và không khí tự nhiên, mà còn biến nhà phố thành một tổ ấm tràn đầy năng lượng, mang lại sức khỏe và tinh thần thoải mái cho mọi thành viên.